19 ភ្នំពេញ៖ សម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី និងជារដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃបានប្រាប់ដល់លោកសាស្ត្រាចារ្យ វិធិត ម៉ាន់តាផន អ្នករាយការណ៍ពិសេសសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNHCR) ប្រចាំកម្ពុជាថា កម្ពុជាតែងអនុវត្តយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួនតាមអ្វីដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួន ក្នុងនោះជាចំណុចសំខាន់ គឺការបោះឆ្នោតយ៉ាងទៀងទាត់ រួមមានការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ការបោះឆ្នោតជាតិ. ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ និងការបោះឆ្នោតព្រឹទ្ធសភាជាដើម។
ការថ្លែងរបស់សម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង នេះគឺបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ ម្សិលមិញ បន្ទាប់ពីអ្នករាយការណ៍ពិសេសសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ នៅក្នុងកិច្ចជំនួបជាមួយសម្តេច ហើយបានសម្តែងនូវមន្ទិលសង្ស័យបញ្ហាមួយចំនួន ដូចជាបញ្ហាសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ, បញ្ហាប្រព័ន្ធនៃការរៀបចំគ្រប់គ្រងពន្ធនាគារ និងយុត្តិធម៌ព្រហ្មទណ្ឌ, ការស្ដារនីតិសម្បទាអ្នកញៀនគ្រឿងញៀន, បញ្ហាការជួញដូរមនុស្ស ការជួញដូរពលកម្ម ដោយបង្ខំ និងការកេងប្រវ័ញ្ចលើពលកម្ម និងបញ្ហាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងជំនួយអាទិភាពផ្សេង២ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ពាក់ព័ន្ធនឹងការងារសិទ្ធិមនុស្ស ចំពោះវិស័យស្ថិតនៅក្រោមសមត្ថកិច្ច ក្រសួងមហាផ្ទៃជាដើមនោះ។
សម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង បានបញ្ជាក់ទៅកាន់អ្នករាយការណ៍ពិសេសសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជារូបនេះថា កម្ពុជាពិតជាមានមោទនភាព ក្នុងនាមជាប្រទេសមួយដែលធ្លាប់ឆ្លងកាត់នូវសង្គ្រាមដ៏ជូរចត់ ហើយបានរកឃើញផ្លូវមួយ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសរបស់ខ្លួនឱ្យទទួលបាននូវសុខសន្តិភាព និងស្របតាមគោលការណ៍នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ សម្តេចបញ្ជាក់ទៀតថា ជាការពិតនូវអ្វីដែលកម្ពុជាទទួលបានមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះក្រៅពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាផ្ទាល់ ក៏មានការចូលរួមចំណែក និងការជួយជ្រោមជ្រែងពីបណ្ដាមិត្តភក្តិរបស់កម្ពុជា រួមទាំងពីរអង្គការសហប្រជាជាតិផងដែរ។
សម្ដេចក្រឡាហោម បានប្រាប់ដល់ លោកវិធិត ម៉ាន់តាផនបន្តថា ការបោះឆ្នោតមួយទៅការបោះឆ្នោតមួយកម្ពុជា កត់សម្គាល់ឃើញនូវវឌ្ឍនភាពស្ដែងតាមរយៈការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេស គឺការបោះឆ្នោតនាពេលកន្លងទៅថ្មីៗនេះ ក៏ទទួលបាននូវការពេញចិត្ត ដោយហេតុថា គណបក្សនយោបាយ និងប្រជាពលរដ្ឋបានចូលរួមដោយសេរី ហើយការបោះឆ្នោតក៏បានប្រព្រឹត្តទៅដោយគ្មានអំពើហិង្សា ឬការបង្កឡើងនូវរបួសស្នាម ឬក៏ការធ្វើឃាតនយោបាយណាមួយនោះដែរ ។
ចំពោះសិទ្ធិនយោបាយ សម្ដេចក្រឡាហោមក៏បានជម្រាបជូនថា បច្ចុប្បន្ននេះ មានគណបក្សនយោបាយចំនួន៤៥គណបក្សបានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក៏មានអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល អង្គការ NGOs ជាច្រើនបាននឹងកំពុងអនុវត្តសកម្មភាពរបស់ខ្លួន ដែលអង្គការទាំងនោះ មានទាំងអង្គការដែលមានជំហរគាំទ្រ និងមិនគាំទ្ររាជរដ្ឋាភិបាលដែលពួកគេបំពេញការងារទៅតាមមុខងាររបស់គេរៀងៗខ្លួន។
ចំពោះបញ្ហាប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងពន្ធនាគារ និងយុត្តិធម៌ព្រហ្មទណ្ឌ សម្ដេចក្រឡាហោម បានជម្រាបជូនថា ជាការពិតណាស់កិច្ចការងារនេះ គឺ នៅមានបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនដែលក្រសួងកំពុងតែខិតខំដោះស្រាយ និងរៀបចំឲ្យបានល្អប្រសើរ និងថាបច្ចុប្បន្នក្រសួងមហាផ្ទៃកំពុងយកចិត្តទុកដាក់កែលម្អ និងកសាងបន្ថែមនូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពន្ធនាគារ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនៃភាពចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារ។សម្ដេចបន្ថែមថា ទន្ទឹមនោះក្រសួងមហាផ្ទៃ ក៏កំពុងសហការជាមួយនឹងក្រសួងយុត្តិធម៌ ដើម្បីអនុវត្តនូវវិធានការមួយចំនួនដូចជា ការដោះលែងក្រោមលក្ខខណ្ឌ និងការតាមដានរបស់តុលាការ និងមួយទៀត គឺការសិក្សា ទៅលើការអនុវត្តនូវយន្ដការទោសសហគមន៍ជំនួសឲ្យការឃុំឃាំង ដោយ កិច្ចការទាំងនេះត្រូវតែអនុវត្តដោយមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ ដើម្បីធានាដល់ប្រសិទ្ធភាពយន្ដការ ក៏ដូចជារួមចំណែកកាត់បន្ថយនូវភាពមិនចង្អៀត ណែនក្នុងពន្ធនាគារផង។
ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការស្ដារនីតិសម្បទាអ្នកញៀនគ្រឿងញៀន សម្ដេចក្រឡាហោម បានជម្រាបជូនលោកសាស្ត្រាចារ្យថា ជាង ៥០ ភាគរយ នៃអ្នកជាប់ឃុំនៅក្នុងពន្ធនាគារ គឺជាអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹង បទ ល្មើសគ្រឿងញៀន ដោយក្រសួងមហាផ្ទៃកំពុងតែយកចិត្តទុក ដាក់ ដើម្បី បន្តដោះស្រាយបញ្ហានេះ តាមរយៈការខិតខំពង្រីកមជ្ឈមណ្ឌលស្ដារនីតិសម្បទាគ្រឿងញៀន និងការលើកទឹកចិត្តដល់រាជធានី ខេត្ត ក្នុងការបន្ត គាំទ្រដល់ការបង្កើតឲ្យមានមជ្ឈមណ្ឌលស្ដារនីតិសម្បទានៅក្នុងរាជធានី -ខេត្តនីមួយៗ និងបន្តកៀរគររកការចូលរួមពីវិស័យឯកជន ដើម្បី គាំទ្រដល់កិច្ចការនេះ។ យ៉ាងណាក៏ដោយសម្ដេចសូមស្វាគមន៍ចំពោះការចូលរួមរបស់ភ្នាក់ងារពាក់ព័ន្ធនៅក្រោមឆត្ររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ព្រមទាំងដៃគូនានា នៅក្នុងកិច្ចការស្ដារនីតិសម្បទាអ្នកញៀនគ្រឿងញៀន ក៏ដូចជាការងារប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាផ្តល់នូវលទ្ធភាព ឲ្យកាន់តែច្រើនថែមទៀត ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពក្នុងការស្ដារនីតិសម្បទាអ្នកញៀនគ្រឿងញៀននេះ។
ដោយឡែកបញ្ហាពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការប្រឆាំងនឹងអំពើជួញដូរមនុស្ស ពលកម្មដោយបង្ខំ និងការកេងប្រវ័ញ្ចលើពលកម្មនោះ សម្ដេចបាន ជម្រាបជូនលោកសាស្ត្រាចារ្យ វិធិត ម៉ាន់តាផនថា កម្ពុជាក៏ជាប្រទេស ដែលរងគ្រោះដោយសារអំពើទាំងនេះ ដោយហេតុថា ពួកឧក្រិដ្ឋជនបានឆ្លៀតការកេងចំណេញទៅលើចំណុចខ្សោយមួយចំនួន ហើយយកកម្ពុជា ជាកន្លែងដើម្បីធ្វើការឆបោកប្រព្រឹត្តអំពើជួញដូររត់ពន្ធ មនុស្សនេះ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី សម្ដេចក្រឡាហោម ក៏បានជម្រាបជូនលោកសាស្ត្រាចារ្យអំពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដូចជាក្រសួងមហាផ្ទៃក្នុងការចាត់វិធានការជាបន្តបន្ទាប់ ហើយបានបង្ក្រាបក៏ដូចជាជួយសង្គ្រោះជនរងគ្រោះបានអស់ជាច្រើននាក់នៅក្នុងរយៈពេលកន្លងមក និងក៏បានបន្តធ្វើកិច្ចការនេះជាប្រចាំផងដែរ។ សម្ដេចឱ្យដឹងថា នាពេលឆាប់ៗនេះ សម្ដេចនឹងបន្តដឹកនាំដើម្បីដាក់ចេញផែនការតស៊ូបង្ក្រាប និងប្រយុទ្ធប្រឆាំងបទល្មើសនេះ ព្រមទាំងដើម្បីកៀរគរការចូលរួមចំណែកផ្តល់កិច្ចសហការពីបណ្ដាភាគីពាក់ព័ន្ធឈានទៅបង្ក្រាបមេខ្លោងប្រព្រឹត្តបទល្មើសនេះយកមកផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់។
ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងជំនួយបច្ចេកទេសផ្សេងៗវិញ សម្ដេចក្រឡាហោម បានជម្រាបជូនលោកសាស្ត្រាចារ្យថា សម្ដេចផ្ទាល់សូមថ្លែងអំណរគុណចំពោះលោកសាស្ដ្រាចារ្យ ដែលបានលើកឡើងនូវបញ្ហាជាមួយគ្នា ហើយសម្ដេចក៏បន្តគាំទ្រលើកទឹកចិត្តឲ្យមានការជជែកពិភាក្សាបន្ថែមទៀត ពីសំណាក់តំណាងរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ជាមួយមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដើម្បីពិនិត្យជាក់ស្តែងទៅលើអ្វីដែលជាតម្រូវការ និងអាចឱ្យភាគី ទាំងពីរធ្វើការសហការ និងគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមកផងដែរ៕
